W ciągu pierwszych dziesięciu miesięcy 2024 r. (od 1 stycznia do 31 października) na krztusiec zachorowały w Polsce 23 783 osoby.
To jest prawie 26 razy więcej niż w całym 2023 r., kiedy to na krztusiec zachorowały 922 osoby i jednocześnie więcej niż łącznie w ciągu 10 lat (od 2014 r. do 2023 r.), kiedy na krztusiec zachorowało ponad 22 tys. osób.
Kobiety w Polsce rodzą swoje pierwsze dziecko w coraz późniejszym wieku. Jeszcze w 1995 r. średni wiek kobiet w momencie urodzenia pierwszego dziecka wynosił 23,7 lat, podczas gdy w 2022 r. już 28,2 lata, czyli o 4,5 roku później.
Średni wiek kobiet w Polsce rodzących swoje pierwsze dziecko, choć się wydłuża, to jest jednym z niższych w Unii Europejskiej. W 2022 r. był na 22. miejscu, ex aequo z Litwą, na 27 krajów.
Najpóźniej swoje pierwsze dziecko rodziły Włoszki – w wieku 31,7 lat, a najwcześniej Bułgarki – w wieku 26,6 lat. Średnia unijna wynosi 29,7 lat.
Już w 9 krajach Unii Europejskiej kobiety rodziły swoje pierwsze dziecko w wieku 30 lat lub później.
Średnia emerytura wypłacana przez ZUS po waloryzacji w marcu 2024 roku wyniosła 3 789,60 zł brutto.
Średnia emerytura mężczyzn wyniosła 4 674,51 zł brutto, podczas gdy średnia emerytura kobiet wyniosła 3 208,70 zł brutto.
W 2024 r. średnia emerytura kobiet jest o prawie 1 500 zł brutto niższa ↓ od średniej emerytury mężczyzn.
Od 2012 roku średnia emerytura kobiet jest o ok. 30% niższa ↓od średniej emerytury mężczyzn i ok. 15% niższa ↓ od średniej emerytury.
W marcu 2024 roku ZUS wypłacił emerytury prawie 6,3 mln emerytów.
Ponad 7-krotnie wzrosło zadłużenie Polaków w wieku 18-25 lat widniejących na liście nierzetelnych dłużników między 2013 a 2023 rokiem (wzrost z 42,8 mln zł do 307 mln zł). Według danych Krajowego Rejestru Długów w tym samym czasie łączne zadłużenie Polaków od 18-ego roku życia zwiększyło się ponad 3-krotnie (wzrost z 13,7 mld zł do 44,4 mld zł).
W 2023 r. łączne zadłużenie nierzetelnych dłużników w wieku 18+ wzrosło o 1% względem 2022 r., podczas gdy w grupie wiekowej 18-25 wzrosło o 75%.
W 2023 r. było prawie 2,4 mln nierzetelnych dłużników w wieku 18+ widniejących w Krajowym Rejestrze Długów.
W 2022 roku w wyniku wypadków drogowych śmierć poniosło w Polsce 1 896 osób. Było to ponad ↓ 3,5 razy mniej niż jeszcze w 1999 roku, kiedy to w wyniku wypadków drogowych zginęło 6 730 osób.
W tym samym okresie liczba samochodów osobowych przypadająca na 1000 mieszkańców Polski zwiększyła się prawie ↑ 2,5 razy. Nastąpił wzrost z 243 samochodów na 1000 mieszkańców w 1999 roku do 584 samochodów na 1000 mieszkańców w 2022 roku.
Na koniec 2022 w Polsce funkcjonowało:
– 325 871 sklepów ogółem, czyli o prawie 35 tys. mniej ↘️ niż 2015 (360 750) i o prawie 60 tys. mniej ↘️ niż w 2008 (385 663)
– w tym 9 602 supermarketów, czyli o prawie 2,7 tys. więcej ↗️ niż w 2015 (6 903) i o prawie 6 tys. więcej ↗️ niż w 2008 (3 629).
Według wstępnych danych Eurostatu (stan na maj 2024 r.) średnia oczekiwana długość życia w chwili urodzenia w Polsce w 2023 r. wynosiła 78,6 lat i była dłuższa o 0,6 roku w porównaniu z poziomem sprzed pandemii w 2019 r. (78 lat) oraz dłuższa o 7,1 lat niż jeszcze 30 lat temu w 1993 r. (71,5 lat).
Dla porównania: średnia oczekiwana długość życia w chwili urodzenia w krajach Unii Europejskiej w 2023 r. wynosiła 81,5 lat.
Polska jest na 21. miejscu wśród 27 krajów Unii Europejskiej pod względem średniej oczekiwanej długości życia w chwili urodzenia.
Prawie 5 mln osób (4,81 mln) korzystało z prywatnych ubezpieczeń zdrowotnych w Polsce na koniec 2023 r. Było to 4 razy więcej niż jeszcze w 2014 r., kiedy to prywatne ubezpieczenia zdrowotne posiadało 1,21 mln osób.
Z roku na rok coraz więcej Polaków korzysta z prywatnego systemu ochrony zdrowia.
Średni czas trwania (sprawność) postępowań sądowych wybranych kategorii spraw I instancji sądów okręgowych i rejonowych (łącznie z czasem trwania mediacji) wynosił ogółem 5,9 miesiąca w 2023 r., czyli tyle samo co w 2022 r. Jednocześnie był dłuższy o 1,8 miesiąca od średniego czasu trwania postępowań sądowych w 2011 r. a zarazem krótszy o 1,2 miesiące od średniego czasu trwania postępowań sądowych w 2021 r., kiedy ten czas był najdłuższy i wyniósł 7,1 miesiąca.
Na koniec 2023 r. liczba pracujących emerytów wyniosła 854 tys. i była większa o 58% od liczby pracujących emerytów na koniec 2011 r. (541,9 tys.) i o 48% większa od liczby pracujących emerytów na koniec 2015 r. (575,4 tys.)
Między rokiem 2011 a 2023 udział pracujących emerytów w relacji do emerytów otrzymujących świadczenie wypłacane z ZUS zwiększył się z 10,9% do 13,6%.
Oznacza to, że na koniec 2023 r. pracował co siódmy emeryt, podczas gdy na koniec 2011 r. pracował co dziewiąty emeryt.
Po wejściu w życie Rozporządzenia Ministra Edukacji z dnia 19 lutego 2024 r., od 1 stycznia 2024 r. (wyrównanie z datą wsteczną) nauczyciel dyplomowany zarabia 5 915 zł brutto i jest to o 39% więcej od płacy minimalnej, która od 1 stycznia do 30 czerwca 2024 r. wynosi 4 242 zł brutto.
W 2023 r. nauczyciel dyplomowany zarabiał 4 550 zł brutto i było to 26% więcej od płacy minimalnej obowiązującej w drugiej połowie roku 2023 (3 600 zł brutto).
Prawie 6-krotnie zwiększyła się liczba prób samobójczych podejmowanych przez dzieci i młodzież w grupie wiekowej 13-18 lat między 2013 a 2023 r. w Polsce.
W 2013 r. osoby z tej grupy wiekowej podjęły 348 prób samobójczych, podczas gdy w 2023 r. – 2054.
Liczba prób samobójczych podejmowanych przez dzieci i młodzież w grupie wiekowej 13-18 lat zwiększyła się aż 2,5 razy od rozpoczęcia pandemii (między 2020 r. a 2023 r.).
138 osób w wieku 13-18 lat odebrało sobie życie w wyniku samobójstwa w 2023 r.
396,8 tys. osób pobierało emeryturę* nowosystemową z ZUS w wysokości niższej niż najniższa emerytura (tzw. emeryturę głodową) na koniec grudnia 2023 r. To prawie 17 razy więcej niż w grudniu 2011 r., kiedy taką emeryturę pobierało – 23,9 tys. (wzrost o 372,9 tys. osób) i ponad 5 razy więcej niż w grudniu 2015 r., kiedy taką emeryturę pobierało – 76,3 tys. (wzrost o 320,5 tys. osób).
W grudniu 2023 r. najniższa emerytura krajowa wynosiła 1 588,44zł brutto.
* bez emerytur z urzędu i bez emerytur częściowych.
3 organizacje spośród ponad 9 tys. (9 009) zdobyły prawie jedną trzecią (30%) całej kwoty, którą w 2023 r. podatnicy przekazali w ramach 1,5% należnego podatku, wynikającego z rozliczenia za 2022 r., na rzecz organizacji pożytku publicznego (OPP).
Na 3 organizacje (Fundacja Dzieciom “Zdążyć z Pomocą”, Fundacja SięPomaga, AVALON – Bezpośrednia Pomoc Niepełnosprawnym) podatnicy przekazali 462 mln zł, podczas gdy łącznie przekazana kwota wyniosła 1 530 mln zł.
Połowę całej tej kwoty zebrało zaledwie 18 organizacji z ponad 9 tys.
Wartość zobowiązań ogółem samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej (SPZOZ) wynosiła:
III kw. 2007 – 9,81 mld zł
III kw. 2015 – 10,89 mld zł
III kw. 2023 – 21,26 mld zł
Między III kwartałem 2007 a 2015 roku zadłużenie wzrosło o ponad 1 mld zł,
a między III kwartałem 2015 a 2023 roku zadłużenie wzrosło o ponad 10 mld zł.
Na koniec grudnia 2022 r. wynagrodzenie minimalne otrzymywało 1,42 mln osób zatrudnionych w gospodarce narodowej. To o 120 tys. więcej (o 9,2%) niż w roku 2012 (wzrost z 1,3 mln do 1,42 mln) i jednocześnie o 133 tys. mniej (o 8,6%) niż w roku 2021 (spadek z 1,553 mln do 1,42 mln).
Udział osób zatrudnionych w gospodarce narodowej otrzymujących wynagrodzenie brutto nieprzekraczające obowiązującego minimalnego wynagrodzenia w liczbie osób zatrudnionych na umowę o pracę w grudniu 2022 r. wyniósł 11,8% i był niższy niż w poprzednich latach, kiedy to między rokiem 2012 a 2021 udział ten utrzymywał się na stałym poziomie ok. 13%.
Stopa oszczędności gospodarstw domowych w Polsce w 2022 r. osiągnęła wartość ujemną -0,8% i była drugą najniższą ze wszystkich krajów Unii Europejskiej*, po Grecji (-4%). Średnia stopa oszczędności w krajach unijnych wyniosła 12,7%. Najwyższa była w Niemczech – 19,9%.
W 2020 r., czyli pierwszym roku pandemii COVID-19 i lockdownów, stopa oszczędności gospodarstw domowych wzrosła we wszystkich krajach unijnych względem 2019 r.
W Polsce stopa oszczędności gospodarstw domowych w 2020 r. osiągnęła 11,3% i była to najwyższa wartość od kiedy Polska wstąpiła do Unii Europejskiej w 2004 r. Z kolei w 2022 r. osiągnęła najniższą wartość, od kiedy Eurostat publikuje te dane dla Polski, czyli od 1995 r.
W roku akademickim 2022/2023 na jedno miejsce w akademiku przypadało 10,6 studentów. Sytuacja studentów była nieznacznie gorsza niż w latach 2016-2019, kiedy na jedno miejsce przypadało między 10,4 a 9,8 studentów, ale była też wciąż znacznie lepsza niż dziesięć czy kilkanaście lat temu, kiedy to na jedno miejsce w akademiku przypadało ponad 12 czy 13 studentów.
Najgorszą sytuację mieszkaniową mieli studenci w latach 2005-2010, kiedy to na jedno miejsce w akademiku przypadało między 13,3 a 13,5 studentów.
Wynika to z faktu, że w tamtym okresie było znacznie więcej studentów niż jest obecnie.
Jeszcze w 2005 r. było ponad 1,9 mln studentów, a w 2022 r. ponad 1,2 mln.
Średni czas trwania (sprawność) postępowań sądowych wybranych kategorii spraw I instancji sądów okręgowych i rejonowych (łącznie z czasem trwania mediacji) wynosił ogółem 5,9 miesiąca w 2022 r. i był dłuższy o 1,8 miesiąca od średniego czasu trwania postępowań sądowych w 2011 r. a zarazem krótszy o 1,2 miesiące od średniego czasu trwania postępowań sądowych w 2021 r. (7,1 miesiąca).
Między rokiem 2015 a 2022 (za PiS) średni czas trwania postępowań w:
Zdecydowana większość gospodarstw domowych w Polsce (87,2%) mieszkała w nieruchomościach własnościowych w 2022 r. Polska należy do czołówki krajów w Unii Europejskiej pod względem mieszkania w nieruchomościach własnościowych. Średnia unijna wynosi 69,1%, a w Niemczech, będących na końcu stawki – zaledwie 46,7%.
Tylko 12,9% gospodarstw domowych w Polsce mieszkało w nieruchomościach z aktualnym kredytem hipotecznym lub pożyczką do spłaty w 2022 r., podczas gdy średnia unijna jest prawie dwa razy większa i wynosi 24,7%.
Linie ogółem regularnej komunikacji autobusowej w Polsce między 2014 a 2022 rokiem:
4,22 mln osób korzystało z prywatnych ubezpieczeń zdrowotnych w Polsce na koniec 2022 r. Było to 3,5 razy więcej niż jeszcze w 2014 r., kiedy to prywatne ubezpieczenia zdrowotne posiadało 1,21 mln osób.
Z roku na rok coraz więcej Polaków korzysta z prywatnego systemu ochrony zdrowia.
Aktualizacja uwzględniająca płacę minimalną wynoszącą 3600 zł brutto od 1 lipca 2023 r.
Po wejściu w życie Rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z dnia 24 lutego 2023 r., od 1 stycznia 2023 r. (było wyrównanie z datą wsteczną) nauczyciel dyplomowany zarabia 4 550 zł brutto i jest to o 26% więcej od płacy minimalnej, która od 1 lipca 2023 r. wynosi 3 600 zł brutto. W 2015 r. nauczyciel dyplomowany zarabiał 3 109 zł brutto, ale było to 78% więcej niż wynosiła płaca minimalna (1 750 zł).
W latach 2007 – 2012 (z wyjątkiem pierwszych 8 miesięcy w 2009 r. i 2010 r.) nauczyciel dyplomowany zarabiał ponad dwa razy więcej niż wynosiła płaca minimalna w danym roku (najwięcej w 2007 – o 135% więcej).
Prawie 15-krotnie wzrosła liczba przypadków uchylania się od obowiązkowych szczepień w Polsce między 2003 a 2022 r.
Na koniec 2022 r. było 72 736 dzieci i młodzieży niezaszczepionych z powodu uchylania się od obowiązkowych szczepień, podczas gdy w 2003 r. – 4 893.
W okresie pandemii COVID19 między rokiem 2020 a 2022 liczba przypadków uchylania się od obowiązkowych szczepień wzrosła aż o 22 161.
Najmniej dzieci i młodzieży niezaszczepionych z powodu uchylania się od obowiązkowych szczepień było w 2009 r. – 3 077 to jest prawie 24 razy mniej niż w 2022 r.
2,7 razy więcej osób popełniło samobójstwo niż zginęło w wypadkach drogowych w Polsce w 2022 r.
W wypadkach drogowych śmierć poniosło 1896 osób, natomiast aż 5108 osób popełniło samobójstwo w 2022 r.
Od lat liczba osób, które ponoszą śmierć w wyniku wypadków drogowych sukcesywnie spada.
Między 1999 a 2022 r. liczba osób, które zginęły w wyniku wypadków drogowych zmniejszyła się 3,5 razy. W 1999 r. w wyniku wypadków drogowych śmierć poniosło 6730 osób, podczas gdy w 2022 r. – 1896.
Liczba osób, które poniosły śmierć w wyniku samobójstwa niestety wzrosła od 1999 r. z 4695 osób do 5108 w 2022 r.
W roku 1999 r. prawie 1,5 raza więcej osób poniosło śmierć w wyniku wypadków drogowych niż popełniło samobójstwo.
Średnia emerytura wypłacana przez ZUS po waloryzacji w marcu 2023 roku wyniosła 3 311,61 zł brutto.
Średnia emerytura
mężczyzn wyniosła 4 103,07 zł brutto, podczas gdy średnia emerytura
kobiet wyniosła 2 792,86 zł brutto.
Od 2012 roku średnia emerytura kobiet jest o ok. 30% niższa od średniej emerytury mężczyzn i ok. 15% niższa od średniej emerytury.
W marcu 2023 roku ZUS wypłacił emerytury prawie 6,14 mln emerytów.
Masa odpadów, które przywieziono do Polski na podstawie zezwoleń Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska (GIOŚ) zwiększyła się ponad 3 razy między rokiem 2013 a 2021.
W 2013 r. do Polski przywieziono 110,3 tys. ton odpadów, w 2015 r. – 153,8 tys. ton, a w 2021 r. – 351 tys. ton.
Najwięcej odpadów na podstawie zezwoleń GIOŚ przywieziono do Polski w 2018 r. – 434,4 tys. ton.
W Polsce na koniec 2022 roku kobiet było więcej niż mężczyzn o prawie 1,3 mln (19,5 mln vs. 18,2 mln), a praktycznie cała ta przewaga dotyczyła kobiet w wieku 60 plus.
W grupie wiekowej 60 plus jest o 1,6 mln więcej kobiet niż mężczyzn (5,7 mln vs. 4,1 mln). Wynika to głównie z faktu, że kobiety żyją dłużej niż mężczyźni.
Natomiast w grupach wiekowych 18-29, 30-39 i 40-49 mężczyzn było nieznacznie więcej niż kobiet.
Jeszcze w 2007 r. w Polsce było więcej osób w wieku 18-29 lat (7,5 mln) niż osób w wieku 60 lat i więcej (6,9 mln), natomiast w 2022 r. osób w wieku 60+ było już ponad dwa razy więcej (9,8 mln) niż osób w grupie wiekowej 18-29 lat (4,7 mln).