Jaka będzie frekwencja w wyborach, jak duże będą podwyżki, czy będzie efekt „500minus”, ilu lekarzy wypowie klauzulę opt-out, jak wielki będzie smog? O tych liczbach będzie się mówić w 2018 r.
Postanowiłam wybrać 4 liczby, które według mnie będą na ustach wielu osób w 2018 r. i które będą miały znaczący wpływ na nasze codzienne życie. „Liczby” to bowiem nie tylko same cyferki lecz konkretne fakty obrazujące otaczającą nas rzeczywistość.
Artykuł ukazał się 3.01.2018 r. na portalu „Sukces Pisany Szminką”
- Jaka będzie frekwencja w wyborach samorządowych?
Czy masowe protesty w obronie sądów i demokracji, obserwowane w Polsce od wielu miesięcy, przełożą się na większy niż w poprzednich latach udział w wyborach? Czy młodzi chętniej niż dotychczas oddadzą swój głos? Jaka będzie frekwencja w wyborach samorządowych i kto wygra?
Te pytania z pewnością będą zadawali sobie nie tylko politycy, publicyści i komentatorzy ale również zwykli obywatele, którzy swoją postawą będą chcieli zachęcić lub zniechęcić znajomych i bliskich do pójścia na wybory.
Dużo mówiło się w okresie wakacji o sile znanych youtuberów czy blogerów, którzy wzięli udział w lipcowych protestach i jednocześnie zachęcili wielu młodych do pójścia w ich ślady. Czy podczas wyborów samorządowych również się uaktywnią i zmobilizują swoich „fanów” by poszli do urn oddać swój głos? Będzie to z pewnością jeden z czynników, który może pozytywnie wpłynąć na wyższą frekwencję i jednocześnie rozbudzić w młodych Polakach przekonanie, że ich głos ma znaczenie oraz że mają oni realny wpływ na rzeczywistość.
Frekwencja wyborcza naprawdę ma znaczenie. Od jej wielkości zależy nie tylko to kto wygra i jak rozłoży się układ się politycznych w samorządach ale również pokaże „realne” poparcie dla danego ugrupowania i kandydata. Czy wolimy aby rządziły nami osoby, które de facto mają kilkunastoprocentowe poparcie przy niskiej frekwencji czy jednak lepiej byłoby aby wybrańcy w samorządach mieli mandat zaufania od realnej większości mieszkańców?
Frekwencja w ostatnich wyborach samorządowych w 2014 r. wyniosła 47,21%[1]. W poprzednich wyborach samorządowych nigdy nie przekroczyła 50%. Czy tym razem polskie społeczeństwo obywatelskie pokaże swoją siłę i choć trochę zbliży się do najlepszego w historii wyniku z drugiej tury wyborów prezydenckich w 1995 r., który wyniósł 68,23%[2] ?
- Podwyżki cen – o ile mniej nam zostanie w portfelu?
Według badania zrealizowanego w październiku 2017 r. dla ciekaweliczby.pl na panelu Ariadna prawie 70% Polaków uważało, że obecnie płaci więcej za tę samą ilość produktów niż w 2016 r.
W listopadzie 2017 r. ceny ogółem zwiększyły się o 2,5% w stosunku do cen z listopada 2016 r., jednak już ceny samej żywności i napojów bezalkoholowych wzrosły aż o 6%[3]. Wydatki na tę grupę produktów wciąż stanowią największy udział w naszych portfelach – 24,2%[4] więc są najbardziej przez nas odczuwalne.
Na podwyżki cen żywności nakłada się jeszcze m.in. wzrost cen energii, paliwa czy też wzrost w 2017 r. o 600 zł[5] w ciągu roku składek ZUS dla osób prowadzących działalność gospodarczą
W 2018 r. coraz więcej będzie dyskusji, zarówno w mediach jak i na ulicy o wzroście cen. Ludzie bardziej będą zwracali uwagę nie na to ile pieniędzy dostali od państwa, ale ile produktów i usług mogą za te pieniądze kupić.
Wielce prawdopodobne, że wyłonią się trzy grupy ludzi:
1) ci, którzy będą odczuwali pozytywne skutki programu „500 plus”, w szczególności rodziny wielodzietne;
2) ci, którym pieniądze z programu „500 plus” zostaną „zjedzone” przez różne podwyżki i wynik będzie zerowy, głównie rodziny z 2 dzieci;
3) ci, którzy szczególnie podwyżki odczują, i którym zostanie dużo mniej w portfelach czyli m.in. rodziny z 1 dzieckiem, parę milionów singli i parę milionów emerytów. Ta grupa może odczuć tzw. efekt „500 minus”.
- Ilu lekarzy wypowie klauzulę opt-out, ilu przyłączy się do protestu?
Lekarze rezydenci rozpoczynając protest w październiku 2017 r., walczą przede wszystkim o wzrost nakładów na ochronę zdrowia oraz poprawę w funkcjonowaniu publicznej służby zdrowia, co leży oczywiście w interesie wszystkich pacjentów. Na koniec grudnia klauzulę opt-out umożliwiającą pracę w wymiarze przekraczającym 48h tygodniowo, wypowiedziało już prawie 5 tys. lekarzy rezydentów i specjalistów.
Samo zwiększenie nakładów na ochronę zdrowia do 6,8% nie rozwiąże jednak problemów jeśli nie pójdą za tym inne rozwiązania. W Polsce w 2015 r. na 1000 mieszkańców przypadało 2,3 lekarzy[6] i był to najniższy wskaźnik w całej Unii Europejskiej. Przed wywalczeniem podwyżek w ramach protestu głodowego, lekarze po dwóch latach rezydentury zarabiali mniej niż pracownicy popularnych dyskontów po dwóch latach pracy[7].
Jeśli do protestu solidarnie przyłączą się kolejne tysiące lekarzy, wtedy władza nie będzie dłużej mogła zamiatać problemu służy zdrowia pod dywan i będzie zmuszona w końcu wdrożyć w życie realne zmiany. Zmasowane protesty mogą utrudnić funkcjonowanie służby zdrowia w określonym czasie ale na dłuższą metę ich efekt powinien być korzystny, w szczególności dla pacjentów.
W mediach jak i lokalnych społecznościach będzie się jeszcze przed długi czas mówiło o wszelkich liczbach obrazujących kondycję polskiej służby zdrowia. Nie zabraknie dyskusji o ilości zamykanych oddziałów w związku z wypowiadaniem klauzuli opt-out, wydatkami na ochronę zdrowia, kolejkami do lekarzy, ilością lekarzy specjalistów lub ich brakiem itd.
- O ile przekroczone zostaną normy powietrza? Jak wielki będzie smog?
Po latach milczenia, w końcu rozpoczęła się w Polsce dyskusja na temat jakości powietrza, którym oddychamy. To nie jest wyimaginowany problem, który został wyciągnięty na światło dzienne przez ekologów lecz realne zagrożenie, które dotyczy nas wszystkich. Drugi rok z rzędu media włączają się w tę dyskusję, nagłaśniając problem i informując o ile każdego dnia normy jakości powietrza zostały przekroczone czy ile dni z przekroczonymi normami już zostało odnotowanych. Takich komunikatów i ostrzeżeń usłyszymy w ciągu tego roku zapewne jeszcze wiele razy biorąc pod uwagę, że normy są często przekraczane kilkukrotnie!
Polski rząd chce walczyć ze smogiem ale jednocześnie stawia na energię pozyskaną z węgla. To trochę na zasadzie zjeść ciastko i mieć ciastko.
W 2015 r. w Polsce aż 80% energii elektrycznej było wytworzone z węgla. To najwięcej w całej Unii Europejskiej, dla której średnia wynosi niecałe 19%. Zaledwie 12,8%[8] energii elektrycznej w Polsce jest produkowane z odnawialnych źródeł energii.
Jeśli nałożymy na to dodatkowo fakt, że Polacy jeżdżą najstarszymi samochodami w Unii Europejskiej – średni wiek samochodu na koniec 2015 r. wynosił 17,2 lata (średnia dla UE – 10,7)[9], palą często w piecach złej jakości węglem lub śmieciami, to nie dziwi, że Polska jest jednym z najbardziej zanieczyszczonych krajów w Unii Europejskiej, uwzględniając zanieczyszczenie pyłem PM 2.5. Według najbardziej aktualnych danych WHO średnie zanieczyszczenie pyłem PM 2.5 wyniosło w Polsce w 2014 r. – 24,1 μg/m3 a w Szwecji – 5,7[10].
Prawie 50 tys. osób rocznie umiera przedwcześnie w Polsce z powodu chorób spowodowanych zanieczyszczonym powietrzem. Jak długo jeszcze będziemy musieli truć się smogiem?
Oprócz liczb obrazujących zjawiska społeczno-gospodarcze z pewnością nie zabraknie również dyskusji o ilości medali zdobytych przez Polaków podczas Zimowych igrzysk Olimpijskich, czy ilości strzelonych bramek w tegorocznym Mundialu.
[1] http://samorzad2014.pkw.gov.pl/357_rady_woj
[2] https://pl.wikipedia.org/wiki/Frekwencja_wyborcza
[3]http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ceny-handel/wskazniki-cen/wskazniki-cen-towarow-i-uslug-konsumpcyjnych-w-listopadzie-2017-roku,2,73.html
[4]https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/warunki-zycia/dochody-wydatki-i-warunki-zycia-ludnosci/sytuacja-gospodarstw-domowych-w-2016-r-w-swietle-wynikow-badania-budzetow-gospodarstw-domowych,3,16.html
[5] https://ciekaweliczby.pl/ponad-600-zl-rocznie-wiecej/
[6]http://www.keepeek.com/Digital-Asset-Management/oecd/social-issues-migration-health/health-at-a-glance-2017_health_glance-2017-en#page153
[7] https://ciekaweliczby.pl/wiecej-niz-rezydent/
[8] http://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/Energy_production_and_imports
[9] http://www.acea.be/statistics/tag/category/average-vehicle-age
[10] http://apps.who.int/gho/data/view.main.SDGPM25116v?lang=en